Debata wokół jednego z najważniejszych powstałych w ostatnich latach dokumentu rządowego, zasługującego na szczegółową analizę oraz detaliczne wyliczenie jego braków i nierzadko karkołomnych interpretacji rzeczywistości toczy się dość niemrawo. Nieco analiz wyszło dzięki Krytyce Politycznej (artykuły Michała Sutowskiego i Edwina Bendyka), ostatnio swoje badania pod kątem genderowym przedstawiła Fundacja im. Heinricha Boella (Ewa Charkiewicz i Irena Wóycicka), także niżej podpisany pokusił się o swoje przemyślenia. Trochę to mało, jeśli chodzi o progresywną stronę sceny politycznej. Dobrze zatem, że na dniach w formie książkowej (mam też nadzieję, że także w Internecie) pojawi się "Jaka Polska 2030?", publikacja Ośrodka Myśli Politycznej im. Lassalle'a. Wrocławski think-tank przygotował niemal 100 stron analiz dokumentu ekipy Michała Boniego pod wieloma kątami, które postaram się w tej notce pokrótce opisać.Cieszę się z powodu faktu, że jednym z autorów jest członek Zielonych i zespołu "Krytyki Politycznej", Przemysław Sadura, który napisał dość wyczerpująco, dlaczego promowane przez ekipę Donalda Tuska podejście do edukacji nie doprowadzi do rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Podejście to, jego zdaniem, "buduje dom od dachu", skupiając się przede wszystkim na komercjalizacji i urynkowieniu szkolnictwa wyższego, w żaden sposób nie wspierających deklarowanej równości szans. Dużo tu ogólników, mało zaś konktretów, takich jak upowszechnienie edukacji żłobkowej i przedszkolnej bez opracowania dość powszechnego w Europie modelu współfinansowania przez państwo tego szczebla edukacyjnego. Na tego typu pomysły muszą wpadać np. związki zawodowe, po czym wspierane przez Zielonych pomysły ZNP na objęcie żłobków i przedszkoli dotacją oświatową kończą się lądowaniem w sejmowej szufladzie. Zewnętrzne testy jako metoda segregacji uczniów zamiast sposobu na badanie stanu wiedzy we wczesnym stadium i późniejszego wspierania uczennic i uczniów z problemamy edukacyjnymi i społecznymi również nie służy realnej zmianie społecznej.
Sadura oferuje konkretne alternatywy, związane z rozwojem całościowej koncepcji edukacji przez całe życie. Obejmują one m.in. ulgi dla przedsiębiorstw zakładających przyzakładowe żłobki i przedszkola, zwiększenie obecności kadry psychologicznej, lekarskiej i stomatologicznej w placówkach szkolnych, podtrzymanie bezpłatności studiów i jej rozszerzenie o możliwość bezpładnych studiów wieczorowych czy zaocznych, zakaz pracy kadry uniwersyteckiej na więcej niż 1 uczelni, zwiększenie dostępności tanich podręczników poprzez upowszechnienie programów edukacyjnych na wolnych licencjach, więcej edukacji genderowej, kulturalnej i ekologicznej, mniej zaś - obecności religii w szkołach. Wszystkie tego typu pomysły dają znacznie większe szanse na spójność społeczną i równość szans w porównaniu do "wrzut" ekipy Boniego i mam nadzieję, że będą one analizowane przez kwietniowy kongres Zielonych i zostaną przyjęte jako oficjalny program partii.
Nie jest dla mnie zaskoczeniem obserwacja Szymona Szerwańskiego dotycząca zlekceważenia bogactwa ekologii politycznej i jej znaczenia dla budowania podstaw zrównoważonego rozwoju. Nie ma w "Polsce 2030" nic na temat np. ochrony bioróżnorodności, a wskaźniki ekologiczne nie są objęte monitoringiem postępu rozwoju kraju. Podobnie zresztą z analizowaną przez Piotra Szumlewicza polityką genderową - promowany rozkład świadczenia usług publicznych uderzy szczególnie mocno w kobiety.
Bardzo ciekawa jest dokonana przez Rafała Bakalarczyka dekonstrukcja mitów związanych z modelem państwa opiekuńczego i jego rzekomego występowania na ziemiach polskich. Wystarczy spojrzeć na wskaźniki Eurostatu, by pozbyć się wszelkich złudzeń co do tego, że żadnego państwa dobrobytu nad Wisłą nie ma. W 2005 roku kraje unijne wydawały średnio 27,2% swojego PKB na cele socjalne. W Szwecji wskaźnik ten wyniósł 32%, w Danii - 30,1%, w Holandii - 28,2%, w liberalnej Wielkiej Brytanii - 26,8%. A w rzekomo szermującej zasiłkami na prawo i lewo Polsce? Aż 19,6%. Jak dowodzi Bakalarczyk, polityka welfare state nigdy w Polsce nie była realizowana, zaś sposób jej demonizowania przez neoliberalizm, argumentujący, że transfery socjalne demobilizują i zmniejszają stopę zatrudnienia na rynku pracy, nie znajdują potwierdzenia. Ambitna polityka socjalna jego zdaniem nie musi oznaczać jedynie finansowych transferów pieniężnych, ale przede wszystkim skupiać się na aktywnej polityce rynku pracy oraz na dostarczaniu wysokiej jakości usług publicznych.
Również otwierający artykuł Grzegorza Konata znakomicie pokazuje, że bardzo często rządowe założenia i prezentowane w tekście "Polski 2030" kłócą się nawet z załączanymi wykresami. Z niecierpliwością czekam zatem na udostępnienie książki w Internecie, bowiem jej lektury nie sposób nie polecić. Pewną łyżką dziegciu w tej beczce miodu musi być jednak fakt, że w całym zespole osób piszących tu artykuły nie ma ani jednej kobiety. Mam nadzieję, że Ośrodek Lassalle'a nie powtórzy już tego błędu w przyszłych publikacjach. Na koniec zaś nie pozostaje mi nic innego, jak zaprosić do Sejmu:
***
Poseł na Sejm RP Marek Balicki oraz Ośrodek Myśli Społecznej im. Ferdynanda Lassalle'a zapraszają do wzięcia w konferencji „Jaka Polska 2030? Dylematy strategii rozwojowych”, która odbędzie się 25 lutego br. (czwartek) o godz. 12 w gmachu Sejmu przy ul. Wiejskiej 4/6 w Warszawie (budynek G, sala 12, parter).
Podczas spotkania zostanie zaprezentowana książka pt. „Jaka Polska 2030?” wydana staraniem OMS im. F. Lassalle'a, która zawiera krytyczne analizy strategii przygotowanej przez zespół doradców premiera pod kierownictwem ministra Michała Boniego.
Wstęp do dyskusji wygłoszą: dr Maciej Gdula („Krytyka Polityczna”, Uniwersytet Warszawski) oraz red. Edwin Bendyk („Polityka”, Collegium Civitas). W konferencji wezmą też udział autorzy książki: Rafał Bakalarczyk, Grzegorz Konat, dr Przemysław Sadura, Piotr Szumlewicz, dr Szymon Szewrański.
Prowadzenie: Marek Balicki i Michał Syska.
W związku z wymogami Straży Marszałkowskiej prosimy o potwierdzenie obecności do dnia 23 lutego (wtorek) na adres elektroniczny: biuro(at)lassalle.org.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz